Nieuwsbrief 6 – Provinciaal Overleg Limburgse Cliëntenraden

Wajong en gemeentelijke belastingen

Een deel van de ontvangers van een Wajong-uitkering hoeft dit en volgend jaar toch geen gemeentelijke en waterschapsbelasting te betalen.

Door een extra stijging van het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen heeft een aantal Wajongers vanaf dit jaar een te hoog inkomen voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en waterschapsbelastingen. Daardoor gaat deze groep er in koopkracht op achteruit, terwijl er in hun situatie niets is veranderd.

Gemeenten, waterschappen en de Nationale ombudsman trokken eerder al aan de bel over dit onbedoelde effect van de koopkrachtmaatregelen van het kabinet. Wajongers ontvangen een uitkering, omdat ze door ziekte of een beperking niet (volledig) kunnen werken.

In sommige gevallen volgt geen kwijtschelding, bijvoorbeeld als een Wajonger over vermogen beschikt. Het Rijk werkt aan een structurele oplossing per 2025.

Zie voor meer informatie: Grote financiële gevolgen voor Wajonggerechtigden door wijziging regelgeving | Nationale ombudsman en Lokale belasting groep Wajongers toch kwijtgescholden – Gemeente.nu

Nieuw plan voor minder verschillen bij schuldhulp

Er ligt weer een nieuw plan om de gemeentelijke schuldhulp te verbeteren. De zogeheten ‘Elementen van Basisdienstverlening’ bevatten richtlijnen voor meer eenheid in schuldhulpverlening, zoals een registratiesysteem voor hulpverleners. Gemeenten krijgen vanaf 2024 structureel 40 miljoen euro extra. 

Het streven is dat alle gemeenten de richtlijnen en handvatten van ‘Elementen van Basisdienstverlening’ invoeren, zo schrijft demissionair minister Schouten voor Armoedebeleid in een Kamerbrief. Zo moeten verschillen tussen de geboden hulp verminderen. Het kabinet, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de branchevereniging voor financiële hulpverleners NVVK en kenniscentrum Divosa stelden het plan samen op.Zie voor meer informatie: Preventie en bestrijding van stille armoede en sociale uitsluiting | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Garantieknop voor mensen die bijstand verlaten

Amsterdam stelt een ‘garantieknop’ in. Inwoners die uitstromen naar werk en binnen 6 maanden te maken krijgen met een verbroken arbeidscontract, kunnen vanaf nu direct terugkeren in de bijstand. De zogenoemde garantieknop wordt dan ingedrukt. Mensen in de bijstand ervaren namelijk nog vaak een drempel om aan het werk te gaan, zo schrijft de gemeente. Dit heeft te maken met onduidelijkheid over het effect op hun inkomen, bijvoorbeeld door het wegvallen van toeslagen. Daarnaast kan het een tijd duren voordat een uitkering is toegekend als iemand opnieuw een beroep moet doen op de bijstand.

Zie voor meer informatie: Garantieknop en pilot voor Amsterdammers in de bijstand – Gemeente Amsterdam

Amsterdam: Bijstand in één dag 

De pilot ‘Bijstand in één Dag’ experimenteert met een snellere werkwijze rondom het aanvraagproces. Door binnen één dag een bijstandsaanvraag te beoordelen en eventueel toe te kennen, kan er binnen 24 uur al worden uitgekeerd. Dit zorgt voor duidelijkheid en financiële zekerheid en voorkomt grotere problemen. De pilot ‘Bijstand in één Dag’ loopt van 1 november 2023 tot en met 30 april 2024. De deelnemers die worden geselecteerd zullen vervolgens nog zes maanden worden gevolgd, om te kijken wat de effecten zijn van de pilot.

Zie voor meer informatie: Garantieknop en pilot voor Amsterdammers in de bijstand – Gemeente Amsterdam

Kinderbijslag in 2024 extra verhoogd

De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen om de kinderbijslag in 2024 extra te verhogen. Daarvoor is € 250 miljoen beschikbaar gesteld. Per kind gaat de kinderbijslag volgend jaar met maximaal € 21,53 extra omhoog. Deze verhoging staat los van de reguliere indexatie van de kinderbijslag. Het definitieve bedrag wordt medio december bekend.

De verwachting is dat de uiteindelijke kinderbijslag nog enkele euro’s hoger uitvalt. Tweemaal per jaar beweegt de kinderbijslag mee met de prijsontwikkeling. Daardoor wordt medio december bekend wat het definitieve bedrag per 1 januari 2024 zal zijn.

Zie voor meer informatie:  Kinderbijslag in 2024 extra verhoogd | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl

Minima durven vaak geen hulp te vragen

Mensen die moeilijk rondkomen en hierbij hulp nodig hebben, verzuimen vaak hulp te zoeken. Veelal uit schaamte en angst voor de gevolgen. 

Ongeveer een kwart (23 procent) van de Nederlanders ervaart zijn financiële situatie als moeilijk. Niet iedereen loopt daar mee te koop. Bij een derde (34 procent) van deze mensen is de omgeving niet op de hoogte. Als dat wel zo is, wordt het onderwerp lang niet altijd besproken: 14 procent bespreekt dit vaak, maar bijna 3 op de 10 (bijna) nooit. Mensen delen hun financiële zorgen meestal niet uit schaamte, omdat zij het zien als een persoonlijk probleem of omdat zij het nut van delen niet inzien.

Deelnemers konden ook aangeven wat de grootste drempel voor hen is bij het zoeken naar hulp via de overheid. Veruit de meeste mensen benoemen hier het wantrouwen dat er richting de overheid bestaat, evenals de angst om het geld weer terug te moeten betalen. De toeslagenaffaire wordt daarbij veel als versterkende factor genoemd, aldus de onderzoekers.

Zie voor meer informatie: wsocminima_rapportage_def.pdf (wpcdnnode.com)

Energietoeslag

Sinds 7 oktober kunnen gemeenten de energietoeslag 2023 aan inwoners uitbetalen. Er zijn gemeenten die inmiddels het bedrag al hebben overgemaakt, maar ook die nog moeten starten. Ook wanneer de inwoners de toeslag zelf kunnen aanvragen verschilt. Sommige gemeenten verhogen de inkomensgrens, komen met een extra toeslag of breiden de doelgroep uit. Voorbeelden zijn Apeldoorn, Nijmegen en Maassluis.

In de gemeente Stein is het juist andersom. Huishoudens met een inkomen tussen 120 en 130 procent van het sociaal minimum, die in 2022 wel energietoeslag ontvingen, komen in 2023 niet in aanmerking. Zij kunnen wel een aanvraag doen voor de tijdelijke tegemoetkoming energiekosten.

Zie voor meer informatie: Verschillen in uitbetaling, aanvraag en hoogte energietoeslag 2023 – Gemeente.nu

Coalitie voor Technologie en Inclusie: belangrijker dan ooit

‘Laat technologie een rol spelen in het vergroten van de kansengelijkheid op de arbeidsmarkt.’ Daar pleiten Steven Hubeek, adviseur inclusieve arbeidsmarkt bij Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN) en Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan Tilburg University voor. Zij maken zich vanuit de Coalitie voor Technologie en Inclusie (CTI) hard voor inclusieve technologie.

UWV maakt onderdeel uit van de coalitie die de ontwikkeling en toepassing van technologie voor een inclusieve arbeidsmarkt stimuleert, coördineert en ondersteunt. 

De CTI zet zich in om technologie en werk en inkomen met elkaar te verbinden om zo een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. De coalitie is een samenstel van organisaties en mensen. Zo spelen UWV en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een belangrijke rol. Verder zijn er mensen vanuit de wetenschap betrokken, net als ondernemers die al op het vlak van inclusieve technologie bezig zijn en vertegenwoordigers van mensen met een arbeidsbeperking. Ook de technologieontwikkelaars, importeurs en toepassers van die technologie zijn belangrijk.

Benieuwd naar praktijkvoorbeelden van inclusieve technologie? Ga naar Coalitie voor Technologie en Inclusie.

Jongvolwassene richt zich financieel vooral op de korte termijn

Jongvolwassenen (18-27 jaar) zitten meer dan gemiddeld in een kwetsbare financiële situatie. Bijna 40 procent geeft aan dat ze maandelijks moeilijk rondkomen. Ook komt bij een derde van de werkende jongvolwassenen niet elke maand hetzelfde inkomen binnen. Iets meer dan een kwart heeft vaak geen geld voor dingen die echt nodig zijn.

Veruit de meeste jongvolwassenen sparen. Van de Nederlanders boven de 30 jaar spaart 82 procent. Bij jongvolwassenen is dit maar liefst 91 procent. Toch betekent dit niet dat zij altijd voldoende voorbereid zijn om financiële verrassingen op te vangen. Zo spaart 1 op de 4 minder dan de door het Nibud aanbevolen 10 procent van het inkomen. Een vergelijkbaar deel geeft bovendien liever geld uit dan het te bewaren voor onverwachte uitgaven. Een vijfde leent daarnaast liever voor een aankoop dan ervoor te sparen. Meer dan 30-plussers focussen jongvolwassenen zich op vandaag en niet op morgen en vaker dan 30-plussers doen zij dingen zonder er goed over na te denken.

Zie voor meer informatie: Nibud: Jongvolwassene richt zich financieel vooral op de korte termijn – Nibud

Asielzoeker mag meer dan 24 weken per jaar werken

Het kabinet past de regels aan voor asielzoekers die willen werken, nadat de Raad van State woensdag oordeelde dat de 24-weken-eis in strijd is met de Europese Opvangrichtlijn. Asielzoekers mogen voortaan meer dan 24 weken per jaar werken als hun asielaanvraag minstens 6 maanden in behandeling is.

Het UWV kan per direct een tewerkstellingsvergunning afgeven voor langer dan 24 weken, aldus het ministerie van Sociale Zaken. Verantwoordelijk demissionair minister Van Gennip schrijft in een Kamerbrief: ‘Door de uitspraak van de Raad van State is er duidelijkheid voor asielzoekers die graag meer willen werken. Ze leveren een bijdrage aan onze samenleving én leren de taal sneller. Ook werkgevers weten nu waar ze aan toe zijn als ze een asielzoeker in dienst hebben.’

Zie voor meer informatie: Asielzoeker mag meer dan 24 weken per jaar werken – Gemeente.nu

Wijziging werkvoorziening mensen met een visuele beperking

Per 1 januari 2024 wordt de uitvoering van werkvoorzieningen voor mensen met een visuele beperking die onder de Participatiewet vallen, overgeheveld van gemeenten naar het UWV. Vanaf deze datum vragen mensen met een visuele beperking bij het UWV voorzieningen aan die hen helpen bij het uitvoeren van hun werk.

Het gaat om een beperkte doelgroep waarvoor veelal gespecialiseerde expertise nodig is. De uitvoering hiervan is daarom gecentraliseerd en door gemeenten overgedragen aan het UWV. 

Onder werkvoorziening wordt met dit wetsvoorstel verstaan: vervoersvoorzieningen, meeneembare voorzieningen, hulpmiddelen. Voor overige vormen van (arbeids-)ondersteuning, zoals de bemiddeling naar werk en de inzet van een jobcoach, blijven zij aangewezen op de gemeente waar zij wonen.

Zie voor meer informatie: Wijziging werkvoorziening mensen met een visuele beperking | VNG

Everaldo: “Ik wil nooit meer terug in de bijstand!”

Everaldo heeft vanaf zijn 17e maar liefst 22 jaar lang gezorgd voor zijn moeder als mantelzorger. Tijdens deze zware periode heeft Everaldo Persoonsgebonden budget (PGB) ontvangen. Tegenwoordig werkt hij als Allround Facilitair Medewerker bij Zwembad Hoensbroek. Hier is hij gestart met 15 uurtjes in de week. Maar binnen één maand was Everaldo fulltime aan de slag. 

De gemeente Heerlen heeft een aanbesteding gedaan voor de exploitatie van Zwembad Hoensbroek. Hierbij heeft de gemeente een eis gesteld: het zogenaamde ‘social return’-principe, dit betekent dat de exploitant mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen moet bieden. 

Zie voor meer informatie: Everaldo: “Ik wil nooit meer terug in de bijstand!” | WSP Parkstad

Gebruik huishoudelijke hulp via Wmo stijgt fors

In de Wmo 2015 is vastgelegd dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor het bieden van hulp en ondersteuning aan inwoners die dat nodig hebben. Er zijn verschillende maatwerkvoorzieningen, zoals hulp bij het huishouden (bijvoorbeeld bij het schoonmaken van het huis), ondersteuning thuis (zoals begeleiding in het dagelijks leven) of het aanbieden van hulpmiddelen als een rolstoel of traplift.

De meeste gemeenten hanteerden tot 2018 een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor het gebruik van zo’n Wmo-maatwerkvoorziening, maar in 2019 is voor iedereen een maandelijkse bijdrage van 19 euro ingevoerd.

Sinds de invoering van dit abonnementstarief voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) lopen de kosten bij gemeenten hoog op door de laagdrempelige voorzieningen op basis van de wet.  In 2025 is de eigen bijdrage van hulpbehoevenden wordt weer inkomensafhankelijk.

Zie voor meer informatie: Gebruik huishoudelijke hulp via Wmo stijgt fors – Gemeente.nu

Minima niet altijd voordeligst uit met gemeentepolis

Wie een laag inkomen heeft, kan in veel gemeenten een collectieve zorgverzekering afsluiten. De gemeente betaalt dan mee aan de premie voor de aanvullende verzekering, waardoor een inwoner minder betaalt. De premies van zo’n gemeentepolis kunnen echter nogal uiteenlopen.

Zelfs bij pakketten met een vrijwel gelijke dekking, kan het honderden euro’s schelen. De woonplaats bepaalt hoeveel je bij een laag inkomen betaalt voor de collectieve zorgverzekering. De verschillen in premies kunnen deels worden verklaard door het verschil in de gemeentelijke bijdrage. Die bijdrage varieert van geen maandelijkse bijdrage, zoals in Assen, tot maximaal 45 euro, zoals in Tilburg.

Sinds 2023 krijgen inwoners alleen nog korting op de aanvullende verzekeringen. De collectiviteitskorting bij gemeentepolissen geldt nu alleen daarop. 

Zie voor meer informatie: Grote verschillen gemeentepolissen voor minima | Geld.nl

Cao Wsw en Cao Aan de slag

Na anderhalf jaar is het dan toch gelukt: de vakbonden hebben met de VNG en Cedris een onderhandelingsresultaat bereikt over onze twee cao’s. Na meer dan 110 acties waaronder onze grote vakbondsdemonstratie met 9000 collega’s, hebben we afspraken gemaakt over tussentijdse verbetering van het loon en de reiskostenvergoeding.

Nu is ook de politiek aan zet. Er moet meer geld komen voor sterke sociale ontwikkelbedrijven. En er moet voor worden gezorgd dat werk blijft lonen. Ook van de politiek zal het eerste antwoord zijn dat er niks, noppes, nada mogelijk is. Maar wij hebben laten zien dat we daarmee niet akkoord gaan. 

Zie voor meer informatie: Eindelijk een onderhandelingsresultaat voor cao SW en Aan de slag – FNV

Gemeentenieuws van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

SZW geeft een aantal keren per jaar een nieuwsbrief uit met wetenswaardigheden. 

Zie voor meer informatie: Gemeentenieuws van SZW 2023-6 | Actueel | Rijksoverheid.nl

Toegankelijk vervoer voorwaarde om mee te kunnen doen

“De rechten van mensen met een beperking staan onder druk door ontoegankelijk openbaar vervoer (OV).” Dat is de conclusie van de jaarlijkse monitor van het College voor de Rechten van de Mens. De monitor onderzoekt elk jaar hoe het gaat met de naleving van het VN-verdrag handicap op een specifiek thema.

Dit jaar was dit ‘Reizen in het dagelijks leven: toegang tot vervoer en mobiliteit’. Mensen met een beperking moeten, net als ieder ander, toegang hebben tot vervoer. Het College roept de overheid op om te werken aan betere toegang tot openbaar vervoer en doelgroepenvervoer. Zodat de mobiliteit van mensen met een beperking verbetert, in lijn met het VN-verdrag handicap.

Het rapport maakt duidelijk dat toegankelijk vervoer enorm belangrijk is om je leven zelfstandig te kunnen leiden. Toegankelijk vervoer is voor veel mensen een voorwaarde om onderwijs te kunnen volgen of naar het werk te gaan.

Zie voor meer informatie: Toegankelijk vervoer voorwaarde om mee te kunnen doen – Iederin

Tijdelijk Noodfonds Energie heropent in januari voor huishoudens met hoge energierekening en een lager inkomen

Het Tijdelijk Noodfonds Energie gaat in 2024 voor de 2e keer open om huishoudens met een lager inkomen en een hoge energierekening te helpen. In vergelijking met 2023 komen mensen eerder in aanmerking voor hulp: mensen met een laag inkomen (tot 130% sociaal minimum) kunnen steun aanvragen als zij 8% van hun inkomen kwijt zijn aan de energierekening. In 2023 was dit 10%. Voor mensen met een laag middeninkomen (tot 200% sociaal minimum) ligt deze grens op 10% van het inkomen, in plaats van 13% vorig jaar.

Zie voor meer informatie: Tijdelijk Noodfonds Energie heropent in januari voor huishoudens met hoge energierekening en een lager inkomen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl

Informatiepunt Arbeidsongeschiktheid Westelijke Mijnstreek

Per 1 januari 2024 zal het Informatiepunt Arbeidsongeschiktheid Westelijke Mijnstreek stoppen. Wij bedanken Jean-Marie Severijns en Wouter Geertsen voor hun inzet. Vanaf 1 januari 2024 kunt u contact opnemen met Wijkservicepunt Manjefiek Malberg of andere spreekuren in Limburg. Op onze website kun je hier een overzicht van vinden!

Jean-Marie en Wouter bedanken iedereen voor het gestelde vertrouwen en wensen jullie alvast fijne feestdagen en een gezond 2024 toe.

POLC bijeenkomsten 2024

• 28 februari 2024
• 5 juni 2024
• 18 september
• 4 december 2024

Telkens van 10:00 tot 12:15 in Sittard bij Burgerkracht Limburg.