‘Zijn wie je bent. Beter kun je volgens mij niet worden.’
‘Zijn wie je bent’ dat is de naam van mijn praktijk in Hegelsom. Daar is alles mee gezegd en dat is ook wat Positieve Gezondheid uitdraagt. Soms gaat het leven moeizaam dat het even niet meer lukt. Onverwacht word je met tegenvallers, problemen, verlies geconfronteerd waardoor je jezelf opnieuw uit moet vinden. Dat gaat met vallen en opstaan. Iedere dag opnieuw ervaar ik in mijn contact met cliënten dat ‘gezond zijn’ meer is dan de afwezigheid van ziekte. Het gaat ook om meedoen in de maatschappij, zingevend bezig zijn en je nuttig voelen.
Én het gaat ook om de vraag ‘Leef je je leven zoals JIJ dat belangrijk vindt en waarin JIJ tot je recht komt, met alles wat je leven je toebedeeld’? Dát onderzoeken en jezelf onder de loep nemen, de (soms pijnlijke) zelfreflectie en ontdekken dat je een keuze hebt. Een keuze om te blijven doen wat je altijd deed óf om het anders te gaan doen.
Op deze manier word je als vanzelf meer naar positieve gedachten toe getrokken. Het is mooi om dan te zien dat mensen ontdekken dat ze meer zijn en kunnen dan ze voor mogelijk houden. Het gedachtengoed van Positieve Gezondheid is daarbij een goede leidraad. Door (soms spannende) stappen te zetten, te groeien leer je je eigen keuzes weer te vertrouwen.
Een duurzame verandering die je uit jezelf teweegbrengt.
Rouwverwerking
In mijn praktijk bied ik ook hulp bij rouwverwerking. We denken bij Verlies vaak aan het overlijden van een dierbaar persoon. Verlies heeft echter veel gezichten, denk maar aan verlies van Gezondheid, Vertrouwen, Veiligheid, Geloof, Hoop, toekomstperspectief en Vanzelfsprekendheid.
Dit alles kan maken dat het moeilijk is om de draad weer op te pakken. Hoe meer pijn het doet om ergens aan te denken, des te meer je soms de neiging hebt om het weg te drukken. Dat werkt mogelijk tijdelijk maar komt vaak als een boomerang terug op je bord.
Wat meespeelt is wat je van huis uit hebt meegekregen, je opvoeding en wat je geleerd hebt. Mogelijk ben je als kind een keer gestraft, afgewezen of genegeerd bij het tonen van emoties. Zonder daar overigens een oordeel over te hebben want dingen gaan zoals ze gaan. Heb je in je nest van herkomst de taal van het ‘voelen’ geleerd? Was er ruimte om over tegenslag, verandering en verlies te praten. En niet alleen over praten maar ook beleven, onderzoeken, erkennen? Werd het gezien, mocht het er zijn?
Het gaat erom om te zien wat je in ‘je nest van herkomst’ bent tegengekomen én welk verhaal jíj daar zelf van hebt gemaakt.
Het begint altijd met je verhaal en de bewustwording dat we ‘in dat nest’ heel veel hebben gekregen en ook hebben gemist. Meestal wordt er dan ergens wel een zaadje geplant waardoor je verder kunt.
Door het bieden van veiligheid, vertrouwen, te laten, te luisteren en vooral de ander in diens proces te laten, diens eigen onderzoek te laten doen.
Voor de vijfde keer organiseerde De Stichting Kracht uit Kwetsbaarheid in Sittard-Geleen de GGz Inspiratieweek
Het thema van 2024 ‘Openheid en vertrouwen’
Van 25 t/m 28 maart waren op diverse locaties verschillende activiteiten te bezoeken.
Op woensdag 27 maart was dat het geval bij Burgerkracht Limburg waar een 10-tal kleinschalige workshops werden gehouden. Diverse onderwerpen die tot de verbeelding spraken werden onder de aandacht gebracht. Het animo was groot, de workshops werden druk, maar vooral enthousiast bezocht door zowel (ex-)cliënten, hun naasten, familieleden/mantelzorgers en professionals. Ook docenten, studenten en andere geïnteresseerden waren ruimschoots vertegenwoordigd.
Samen in gesprek; op zoek naar een betere verbinding en spoedig(er) herstel
Vanuit verschillende perspectieven werd openhartig gesproken over psychische kwetsbaarheid en de problemen die daarmee gepaard gaan. Het ontbreken van effectieve oplossingen heeft een grote impact op cliënten en hun naasten. Hierover samen in gesprek gaan – vaak ondanks geschonden vertrouwen – is een moeilijke uitdaging die coördinator Sandra Kervel en haar team niet uit de weg is gegaan.
Ze probeerden juist een weg te zoeken om bétere contacten te bewerkstelligen. Geen gemakkelijke taak, want het vinden van een goede hulpverlener blijkt voor veel mensen moeilijk en lijkt soms eerder op een toevalstreffer.
Stigmatisering, gebrek aan het hanteren van de menselijke maat, het gevoel niet serieus genomen te worden; het passeerde allemaal de revue. Er werd gepleit voor normalisering; niet alles onnodig ingewikkeld maken en vooral blijven luisteren naar elkaar.
En dát gebeurde in ieder geval bij de workshops. Het samenzijn, de momenten van herkenning, ontmoetingen en gesprekken werden overduidelijk gewaardeerd en maakte dat er met een tevreden gevoel kon worden teruggekeken op deze dag.
Betere verwijzing en duidelijke regelgeving maken een wereld van verschil!
“Als je geen uitweg meer ziet waar vind je dan de hulp die je zoekt? Bij wie kun je dan aankloppen? Waar kun je terecht?”
Michelle kreeg op haar 19e haar eerste kind maar een half jaar na de geboorte liep haar relatie stuk. Samenwonen met de vader werd daardoor onmogelijk, en ze moest op zoek naar andere woonruimte. Terug naar haar ouders was slechts een tijdelijke optie. Ze bivakkeerde daar op de bank en de verstandhouding met haar ouders was op dat moment gecompliceerd. Een onhoudbare situatie voor de langere termijn. Bij wie kun je aankloppen voor hulp? Waar kun je terecht? Een hele zoektocht die Michelle aan den lijve meemaakte. Door de ervaring die ze hiermee op deed wil ze nu andere jongeren, die tegen complexe of onduidelijke regelgeving aanlopen helpen, door zich als vrijwilliger in te zetten bij Speaking Minds en de Escaperoom.
“Wees blij dat je niet onder een brug hoeft te slapen” Aankloppen bij de gemeente is niet direct een vanzelfsprekendheid. Dat weet ik nu”
“Ik klopte aan bij de gemeente en legde mijn situatie uit. Ik vertelde dat ik een kindje van acht maanden had en weer naar school zou gaan maar geen woonruimte had. Ik zat met mijn handen in het haar en wist niet waar ik het moest zoeken. Op een hele botte manier kreeg ik nul op ‘t rekest: ‘Wees blij dat je niet onder een brug hoeft te slapen, maar ouders hebt waarbij je terecht kunt.’ Dat werd daar letterlijk zo gezegd.” Ze is er nog boos om. Waarom niet gewoon doorverwijzen naar instanties die wél kunnen helpen? Een manco in de dienstverlening, maar vooral onnodig cru. Ze heeft het er nu over met professionals. Achteraf bleek dat die betreffende gemeente nota bene een jongerenconsulent in huis had die had kunnen helpen. “Inmiddels ben ik op de hoogte dat je ouders tot je 21ste verantwoordelijk voor je zijn. Niet de gemeente, niet de overheid maar je ouders. Daar had ik toen geen idee van. Maar dan nog? Wat als dat niet lukt? Mijn boodschap: investeer in een betere doorverwijzing. Geef aan waar mensen terecht kunnen. Luister naar ze en probeer open te staan. Als ze even de moeite hadden genomen om het uit te leggen was het waarschijnlijk allemaal niet zo moeizaam gegaan.”
Hulp uit onverwachte hoek
Een docente op school die met me begaan was verwees me naar de schooldecaan. Die heeft me geholpen en begeleid bij het aanvragen van een woning. Ze hielp me bij het regelen van administratieve zaken die gelden voor een 18-plusser en met het organiseren van babyspullen. Iemand die praktisch met je meedenkt, want ik had in eerste instantie niks. De reguliere moeder- en kindopvang zat nog voor maanden vol. In mijn wanhoop ben toen naar een blijf-van-mijn-lijf huis gegaan hoewel ik destijds zelf vond dat daar eigenlijk niet hoorde. Toch waren er uiteindelijk genoeg problemen in de relatie (onveiligheid) waardoor ik wel mocht komen. Dat betekent wel dat je geen enkel contact meer hebt met de buitenwereld. Niet naar buiten gaat. Er worden boodschappen voor je gehaald. Ik had me wel al ingeschreven voor een woning via Thuis Limburg en uiteindelijk mocht ik onder toezicht kijken of ze me digitaal iets hadden gestuurd. Dat was het geval en zelfs op redelijk korte termijn. Ik had geluk gehad en was de koning te rijk…
Save the Children en Speaking Minds
Via Save the Children werd ze ambassadeur bij Speaking Minds. Als vrijwilliger is Michelle (inmiddels al 7 jaar) verbonden aan Speaking Minds. Jongeren vertellen hier wat ze nodig hebben, denken mee en adviseren bij lokaal en gemeentelijk beleid. Tijdens het traject bij Speaking Minds leren jongeren hoe beleid tot stand komt en op welke wijze ze hun stem kunnen laten horen. De gemeente kan dan bekijken wat zij in de praktijk kunnen doen om hen beter te helpen. Minder afstand, betrokkenheid en laagdrempeligheid is wat Michelle bepleit. Dat kan een hoop ellende voorkomen.
Op deze manier wordt gezocht naar een goede, praktische invulling van beleid die jongeren helpt. Als Michelle vrij heeft sluit ze zoveel mogelijk bij activiteiten aan. Als ze werkt lukt dat niet. Voorheen raakte ze hierdoor in een spagaat, wilde te veel ballen in de lucht houden. Daar is ze zich nu van bewust, want ze raakte erdoor in een burn-out. Momenteel is ze bezig met re-integreren. Ze moet keuzes maken in wat ze doet en is voornemens om minder uren te gaan werken.
BE YOUng en de Escaperoom
Als spreker nam Michelle deel aan de jongerenavond ‘Be YOUng’ van Burgerkracht Limburg waar ze ook luisterde naar verhalen van andere jongeren. Bij Burgerkracht Limburg deelt ze regelmatig haar ervaringsverhaal en is ze betrokken bij de ontwikkeling van de Escaperoom. Daar wíl en blijft ze enthousiast aan meewerken omdat ze het van belang vindt. Het is haar passie geworden. Ze haalt er energie uit. Iets wat ze van tevoren nooit had kunnen bedenken. “Het brengt me iets. Ik kan iets voor anderen betekenen en voel me eindelijk in mijn kracht staan. Professionals geven aan van mijn input te leren. Dat voelt goed en ik voel me daardoor eindelijk serieus genomen. Op waarde geschat”.
Momenteel is Michelle is 26 jaar oud en werkzaam als onderwijsassistent basisonderwijs in Epen. Ze heeft twee kinderen van respectievelijk 4 en 7 jaar en verwacht begin augustus haar derde kindje. De zorg/opvang voor haar kinderen deelt ze samen met haar ex-partner, haar ouders en kinderopvang. Dat is nog een heel gepuzzel want in principe werkt Michelle nu nog fulltime en blijft ze het belangrijk vinden om tijd te besteden in haar werk als vrijwilliger.
“Maak wat waardeloos leek weer waardevol!”
“Zonder empathisch vermogen kún je dit werk helemaal niet doen”
Wiel Schoenmaekers is 67 jaar. Sinds enkele maanden is hij met pensioen, maar daarom niet minder actief. Integendeel! Afkomstig uit Heerlen woont hij tegenwoordig met veel plezier in hartje Weert. “Zonder empathisch vermogen kún je dit werk helemaal niet doen!”, zegt hij. De cliënt tegenover me is de beginsituatie, het uitgangspunt. Vanuit zijn verhaal gaan we samen aan de slag
“Ik feliciteer de cliënt die hier voor hulp komt”
“Proficiat!”, zeg ik als een cliënt hier voor de eerste keer komt. “Waarmee?”, wordt dan vaak verbaasd gereageerd. “Nou… je bent in beweging gekomen om iets aan je situatie te doen. Dát alleen al is pure winst. Elk klein stapje is er ééntje in de goede richting. Jij hebt zojuist een begin gemaakt!”
En dan komt het verhaal. Daar ga ik dan eens goed voor zitten en luister zonder waardeoordeel want iedereen is het waard om er te zijn. Het rugzakje, gevuld met alles wat hij of zij heeft meegemaakt gaat open. Het is fijn als ik dan mijn levenservaring en ervaringsdeskundigheid op het gebied van sociale zekerheid – met name op het gebied van ziekte- en arbeidsongeschiktheid – kan inzetten om te helpen. Ik kan mensen begeleiden, iets voor ze betekenen. Ik vang hun signalen op en kijk waar ik van toegevoegde waarde kan zijn. Op zich is dat alleen al een hele hoop om mee te dealen. Daar moet je nauwkeurig mee omgaan. De kwaliteitslat ligt bij mij hoog. Ik leg daardoor weleens druk op mijn nog ‘lerende’ collega’s, maar het is nodig want het luistert nauw.
“Niets doen past niet bij mij”
De laatste vijf jaar van mijn ‘werkzame’ leven was ik reïntegratieadviseur en beleidsmedewerker bij Maasgroep. Ik heb ik toen veel contact gehad met het UWV, met name in de Oostelijke en Westelijke Mijnstreek. Daar heb ik veel van opgestoken. Die kennis komt me nu, als spreekuurhouder, goed van pas. Helaas hield het bedrijf op te bestaan en kwam ik op mijn 62ste op straat te staan. Maar niets doen past niet bij mij. Toen ik een advertentie van Burgerkracht Limburg zag langskomen, waarin ze een spreekuurhouder in Weert konden gebruiken ben ik daar direct op afgestapt. Die vacature was mij op het lijf geschreven. Ik kreeg er meteen een ‘warm’ gevoel bij. Op die manier kwam ik terecht bij René Suijkerbuijk van de Pijler bij Burgerkracht Limburg. Inmiddels doe ik dit werk alweer vier jaar met veel plezier en voldoening.
“Een rustige start, dat is nu heel anders; men weet ons meer en meer te vinden we zijn dus goed bezig”
Het Platform Sociale Zekerheid Weert e.o. is op 1 september 2019 gestart. De start was rustig. Om het Platform onder de aandacht te brengen hebben we foldertjes laten drukken die ik met de fiets ben gaan bezorgen. Vermeld stond wat wíj voor mensen kunnen betekenen. Bij de opening van het Platform hebben we ook direct de gemeente uitgenodigd. We hebben duidelijk verteld dat we niet in hun vaarwater zitten wat betreft de participatiewetgeving, maar wél denken samen te kunnen optrekken. Dát was een schot in de roos en dat heeft geresulteerd in een goede samenwerking. Want naast het helpen van individuele mensen, is het opbouwen van een goed netwerk van groot belang. We zijn met velen in verbinding en worden goed gevonden door o.a. maatschappelijk werk, Schulddienstverlening Gemeente Weert en de Zorggroep. Dat we goed bereikbaar zijn – we hebben een geweldige ruimte in het oude stadhuis – helpt daarbij. Schulddienstverlening Gemeente Weert zit bij ons op dezelfde gang. Korte lijnen dus. Hoe mooi wil je het hebben? Ook overleggen we regelmatig met andere spreekuurhouders in Limburg met een juridische achtergrond.
Goed om te weten
Wij geven desgevraagd advies en inlichtingen op het gebied van werknemersverzekeringen en toeslagen. Vaak blijkt dat mensen die met ziekte en regelgeving te maken krijgen onvoldoende op de hoogte zijn van hun rechten en plichten. Wij geven voorlichting (ook aan groepen) leggen het uit maar uiteindelijk beslist iemand altijd zelf welk pad hij wil bewandelen.
Over Wiel Schoenmaekers
Oorspronkelijk is Wiel afkomstig uit het basisonderwijs, waar hij 21 jaar als onderwijzer en schooldirecteur werkte. Hij maakte een overstap naar de ICT-wereld, waar hij werkte als consultant maar ook als leraar ICT. Wiel is loyaal, toegewijd en nauwkeurig. Hij heeft bovendien een sterk analytisch vermogen en kan processen inzichtelijk beschrijven. Hij is een teamspeler maar bovenal een mensen mens.
