De Ontmoetingwinkel in Heerlen
De Ontmoetingswinkel Heerlen Noord, gelegen aan de Wannerstraat deed in maart mee aan: het project: ‘Empower jouw initiatief!’ Burgers bedenken, wij schenken! “Een van de vrijwilligers leek het leuk om mee te doen, want: ze had een plan”, vertelt Aalt Fikse, pionier Limburg bij het Leger des Heils.
De Ontmoetingswinkel
Het woord zegt het eigenlijk al. Bij de Ontmoetingwinkel gaat het om twee dingen: de ontmoeting en de winkel. De winkel is in dit geval ondersteunend en dient om mensen op een eenvoudige manier de drempel over te helpen. Als je een plek hebt waar je elkaar ‘slechts’ ontmoet, rijzen er al snel vragen. Waar is het voor? Voor wie is het? Is het wel wat voor mij? Wanneer je een winkel hebt, lopen mensen gemakkelijk binnen. Er hangen kleren, staan schoenen. Je kijkt wat rond, raakt met elkaar in gesprek en neemt misschien de tijd voor een kopje koffie. Zo komen gesprekken op gang en begint de ontmoeting. “Hoe is het met jou? Wanneer iemand je vriendelijk benaderd, laat voelen dat hij je werkelijk ziet en tijd voor je neemt, komen zaken naar voren. Dingen waar men zelf geen raad mee weet, waarbij hulp welkom is maar waar niet makkelijk om gevraagd wordt. Mensen hebben vaak weinig contacten. De contacten die ze hebben zijn meestal een vluchtig van aard. Er komt wel een thuis- of poetshulp langs. Maar er is geen tijd voor langere gesprekken, terwijl die behoefte wel bestaat. Er zijn ook praktische hulpvragen die uit de verhalen naar voren komen. Want, wat er ontbreekt is aandacht, oprechte aandacht. Mensen die in je geïnteresseerd zijn en vragen: “wat heb je meegemaakt of waar maak je je zorgen over? Dáár gaat het in de Ontmoetingwinkel om, contact leggen en er ook buiten de Ontmoetingwinkel mee verder gaan. Ja, eenzaamheid speelt hier zeker een hoofdrol.”
Een koffiefiets en een vrijwilliger met sterke kuitspieren
Het plan was, om naast de Ontmoetingwinkel, de wijk in te gaan met een elektrische “koffie(bak)fiets”. Elektrisch omdat er in Zuid-Limburg nogal wat heuvels getrotseerd moeten worden. Om met die fiets mensen te bereiken die niet in de winkel langskomen. Wat verder in de wijk wonen. Met de fiets kunnen ook deze mensen gevonden worden door “langs te fietsen”, ze op straat aan te spreken met een kop koffie en een koekje. Op die manier kun je ze alsnog attent maken op de Ontmoetingwinkel. De koffiefiets gaat erop uit. Er wordt contact gelegd met mensen die dat zelf moeilijk vinden. Voor wie een ontmoeting iets kan betekenen. Aalt: “de hoofdprijs hebben we jammer genoeg niet gewonnen. Dus een elektrische wordt fiets wordt het niet. Maar we zijn ook blij met de deelnameprijs. Dan wordt het maar een gewone fiets met versnellingen en een vrijwilliger met sterke kuitspieren!”
Voorbeelden uit de praktijk en waarom het (niet) werkt
Geconstateerd wordt dat veel mensen eenzaam zijn. Daar zijn statistieken en inmiddels voldoende cijfermateriaal over. Maar als je op de plekken komt waar mensen welkom zijn zoals bijvoorbeeld in buurthuizen dan zitten deze niet bepaald overvol. Dat staat haaks op de cijfers van het aantal eenzame mensen. De conclusie is dat mensen wel eenzaam zijn maar er niet voor uitkomen. Schaamte speelt daarbij een rol, men wil niet moeilijk doen, maar dankbaar zijn voor wat ze wel hebben. 1 op de 4 mensen voelt zich eenzaam en een op de 10 mensen voelen zich zelfs extreem eenzaam maar komt daar niet voor uit.
Het ideale plaatje
“Hoe het ideale plaatje eruitziet in deze context? Aalt Fikse heeft vijftien jaar in Suriname gewoond. Het leven speelt zich daar veelal af op straat, de mensen kennen elkaar. Het weer leent zich daar natuurlijk ook beter toe. Hier in Nederland is dat anders. Het is wel een sociaal land maar je vindt elkaar minder gauw. Wat mooi zou zijn is wanneer er in elke straat van elk dorp of stad één huis dat openstaat. Waar je gewoon binnen kunt lopen. Waar je welkom bent, binnen kunt lopen en gewoon je je verhaal kunt doen.