Veldens Voedsel

Een voedselbos midden in het centrum van Velden 
Een openbaar voedselbos midden in het centrum van Velden. Je moet er maar op komen. Een bijzonder plan waar een net zo’n origineel idee achter schuilt. Een ontmoetingsplek voor jong en oud, waar je kunt leren over het produceren en genieten van duurzame producten. Klinkt dat niet spannend? Dat ís het wel. Want heb je weleens gehoord van een Uiensoepboom of de Pawpaw (winterharde indianenbanaan). Niet? Moet je tóch eens gaan kijken. 

Altijd al een natuurmeisje
Marjolein (31 jaar) is een ‘natuurmeisje’. Altijd al geweest. ‘Ik ben buiten het dorp Velden opgegroeid aan de rand van het bos. We hadden thuis een moestuin dus de band met en de liefde voor de natuur kreeg ik van huis uit mee, die werd als het ware met de paplepel ingegoten.’ Ze volgde de opleiding ‘Voeding & Gezondheid.’ Al in haar studententijd ontstaat het idee voor het voedselbos. Inmiddels werkt ze voor het IVN als projectleider natuureducatie daarnaast is ze jong-leren-eten makelaar. ‘Dat doe ik in de regio zuid in Brabant en Limburg. In beide provincies kom ik op dit terrein met allerlei mooie initiatieven en mensen in aanraking. De verbinding als vrijwilliger voor het Veldens Voedselbos is dan snel gemaakt.’

Doorzettingsvermogens en een beetje geluk, zo kregen wij deze bijzondere plek
Het heeft even geduurd voordat we de plek midden in het centrum de onze mochten noemen. Er gingen nogal wat gemeentelijke processen aan vooraf. We hadden het geluk dat een van onze vrijwilligers ons hierbij (vanwege haar vastgoedachtergrond) kon helpen. Dat heeft uiteindelijk deze bijzondere plek opgeleverd. Er wonen mensen om het voedselbos heen dus er is sociale controle. Kinderen spelen er maar er wordt niets moedwillig kapot gemaakt. Uiteindelijk willen we dat de mensen komen plukken en elkaar ontmoeten maar er moeten nog een paar stappen worden gemaakt.

Doel van het initiatief
Het doel van het voedselbos-project is om iedereen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met gezonde en duurzame voeding en hiervan te genieten.
We willen handreikingen bieden waarmee mensen aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld je tuin vergroenen. Mensen bewuster maken hoe ze dat in de praktijk zouden kunnen brengen. Voor ons betekent dat laten zien wat we in het voedselbos hebben. Kleine stappen kunnen al invloed hebben op bijvoorbeeld je boodschappen. Iedereen is daarbij welkom van jong tot oud. Van basisschoolkinderen, ouderen (toekomstig woon-zorgcomplex) en iedereen daartussen.

Groeikr8
Hoe trekken we nieuwe vrijwilligers aan? Met deze vraag kwamen we naar Burgerkracht Limburg en voor ons de reden om mee te doen aan Groeikr8. In de in de loop der jaren hebben we een vaste groep vrijwilligers om ons heen verzameld. Het zijn mensen die het fijn vinden om één keer per maand met zijn allen buiten bezig te zijn. Een vaste club die nog steeds mag groeien. Door Groeikr8 hebben we onze werkwijze kritisch onder de loep gelegd. Dat gaf een hele andere wending aan ons verhaal. We hebben inzichten vergaard die we van tevoren niet bedacht zouden hebben. Waarom het bijvoorbeeld lastig kan zijn om je bij ons aan te sluiten. De huidige club is op elkaar ingespeeld. Voor buitenstaanders daarom juist misschien lastiger om aan te haken. Vrijwilligers willen bovendien weten wat er van ze wordt verwacht. Dat proberen we nu nóg duidelijker te maken op onze website. We zijn natuurlijk niet elke dag bezig in het Voedselbos. Als mensen langskomen treffen ze daar niet altijd iemand voor een praatje. We komen op dit moment maar één keer per maand bij elkaar. Het zijn zaken die we beter op elkaar willen laten aansluiten. Dat is nog even een zoektocht. We hebben nu al een duidelijker beeld van wat in huis hebben, wat ieders taak en rol is en wat/wie we nog zouden kunnen gebruiken. Er is een steviger structuur neergezet.  Nu zijn nu zijn we toe aan de volgende stap: ‘het binnenhalen van nieuwe mensen’. Daarnaast zijn we ons bewuster van de verschillende soorten vrijwilligers. Jongeren sluiten vaker aan maar meestal niet voor vast. Onze vaste kern is veelal gepensioneerd en heeft tijd. De lossere schil is dus jonger, werkt en heeft minder tijd. Niet iedereen is altijd beschikbaar maar als je een grotere groep hebt om mee af te wisselen zou mooi zijn. Nu komt er te veel op de vaste vrijwilliger neer.

Wat we hebben opgestoken
We gaan anders te werk. Bij de workshops en trainingen konden we onze vragen kwijt. De uitwisseling met de andere initiatieven, bij elkaar langsgaan en het uitwisselen van tips is leerzaam. Van tevoren was ik daar sceptisch over, maar we hebben er veel aan gehad. Iedereen weet waar je tegenaan loopt. Toch is het overal weer net iets anders. De tips die we konden gebruiken hebben we ingezet voor onze vrijwilligersgroep. Sommige dingen lopen daardoor een stuk beter dan voorheen. In een voedselbos zie je elkaar een stuk minder vaak dan je misschien zou verwachten. In de winter bijvoorbeeld zie je elkaar een hele tijd niet. Toch wil je iedereen betrokken houden, want anders raak je nieuwe vrijwilligers snel weer kwijt. Nu spreken we daarom ook tussentijds af. Drinken we samen koffie om toch die band te blijven houden. Mensen hebben daar behoefte aan; iets waar we voorheen niet aan hebben gedacht. Voor het hele jaar zijn er data geprikt, zodat iedereen weet wat we gaan doen en wanneer.

Plannen voor de toekomst
‘Lokaal heeft het voedselbos echt wel impact. Ik geloof in kleinschaligheid. Je hebt de meeste invloed op je eigen omgeving. Het is belangrijk om daar te beginnen. Hoe we het voedselbos dichter bij de mensen hebben kunnen brengen is voor ons waar het om gaat. Er valt nog veel te leren, ook voor ons hoor! We hebben nog genoeg ideeën die we willen uitrollen. Het maken van naambordjes bijvoorbeeld bij de verschillende bomen en gewassen, of een informatiebord over het bos en wat zich daarin bevindt. Wat er staat en wat je er mee kunt doen. Het is leuk om mensen daarmee te prikkelen! Vooral kinderen voelen een soort ‘eigenaarschap’, als ze iets hebben geplant. Ze ervaren het gevoel dat ze ergens aan hebben bijgedragen wat ertoe doet. Want daar begint het mee!’